Concept 3D module met houtbouw

Met de huidige technieken is het mogelijk om een woning zelf te ontwerpen/samen te stellen. Analoog aan het zelf ontwerpen van een keuken, kan men ook een woning ontwerpen met basis elementen in de vorm van 3D modules.

Het is dus belangrijk om eerst deze basis elementen te definiëren. Dit zijn losse 3D modules gebaseerd op een van te voren vastgesteld maatsysteem. We gaan hierbij uit van het principe zoals uitgelegd in concept van een basiswoning.

Andere mogelijkheden voor houtbouw zijn Houtskeletbouw (HSB), Structured Insulated Panels (SIPs) en Cross Laminated Timber (CLT) of een combinatie hiervan.

Constructief kan in hoofdlijn worden gekozen uit een vloer/wand frame of een balk/kolom frame. Hybride oplossingen met staal en beton zijn ook mogelijk. Zie voorbeeld schema’s hieronder.

vloer/wand framevloer/wand balk/kolom      

Bouwfases

  • voorbereidende fase: Concept ontwerp maken van woning op basis van standaard elementen (3D modules). Vervolgens keuzes maken voor installaties en plaats bepalen.
  • productie fase: Vindt plaats in fabriekshal. Werktekeningen sturen robot machines aan. Resultaat uiteindelijk in een 3D module. Eventueel kunnen deze modules in voorraad geproduceerd worden, afhankelijk of de installaties geïntegreerd zijn met de module.
  • vervoer en assemblage fase: Transport van de modules naar woonplek. Bouwmonteurs assembleren de modules tot een woning.
  • afwerkfase: Installatiewerkzaamheden worden uitgevoerd. Vloeren en wanden worden afgewerkt. Buitenschil (hout/pleisterwerk/baksteenpaneel) van woning wordt aangebracht. Kan eventueel ook al in de fabriek worden gedaan.
  • inrichtingsfase: Plaatsen keuken/sanitair.

Uitgangspunten

3D modules

Een woning kan in zijn geheel of gedeeltelijk in de fabriek worden gefabriceerd. Wanneer een woning wordt opgebouwd uit meerdere modules dan zullen deze op de bouwplaats moeten worden geassembleerd. Ingeval een woning in zijn geheel wordt geprefabriceerd, dan kan deze 3D module naar de woonplek worden vervoerd en aangesloten op de voorzieningen (water/elektra/riolering).

Een 3D module kan geheel afgewerkt, inclusief keuken en sanitair, worden afgeleverd op de woonplek. Echter de grootte van de woning en transportkosten kunnen een reden zijn om de woning op te splitsen in meerdere modules. Afwerking en inrichting moeten dan gedeeltelijk op de woonplek worden gerealiseerd.

Transport

De maximale breedte zonder vergunning voor wegtransport is 2.55 meter. Voor de hoogte is dit 2.90 meter.

Met doorlopende vergunning is vervoer over weg mogelijk tot een breedte van max. 3.50 meter en een hoogte van 2.90 meter. De maximale lengte is afhankelijk van de combinatie trekker/oplegger of motorwagen/aanhanger. Normaal is een module met een lengte van 12 meter over de weg te transporteren.

Met een speciale vergunning is het mogelijk om modules te vervoeren tot max. 4.50 meter en een hoogte van 4.25 meter.

Transport breder dan 4.50 meter en hoger dan 4.25 meter mogen in principe niet vervoerd worden of alleen naar de dichtstbijzijnde haven om over water verder te transporteren.

Indien de verkeerssituatie het toelaat en overige verkeersdeelnemers weinig of géén hinder van een breder transport hoeven te ondervinden kan er een bredere vergunning aangevraagd worden. Hier is een brief met motivatie voor vereist en tekeningen van de vracht en dan is het uitsluitend aan de beoordeling van RDW of dit transport wel of niet toegestaan wordt. Vaak zijn deze transporten risicovoller en zijn er meer voorbereidingen vereist waardoor de prijs hoger wordt.

Voor het transport van een 3D module (meestal breder dan 2.55 meter) over de weg is meestal een doorlopende of speciale vergunning vereist. In Nederland is met een speciale vergunning vervoer met een breedte van maximaal 4.50 meter mogelijk. (Helaas is het niet mogelijk om een module met een breedte van 3.60 meter met een doorlopende vergunning over de weg te transporteren. Volgens de huidige regels is de maximale breedte 3.50 meter.). In uitzonderlijke gevallen kan een vergunning voor exceptioneel vervoer worden gegeven voor vervoer breder dan 4.50 meter en hoger dan 3.00 meter.

Installaties

Voor installaties kan onderscheid worden gemaakt in elektra, watertoevoer/afvoer, warmte-opwekking en ventilatie.

Wanneer een woning wordt opgebouwd uit verschillende modules kunnen deze niet volledig afgewerkt op de woonplek worden afgeleverd. In de fabriek zullen zo veel mogelijk voorzieningen worden getroffen met betrekking tot het plaatsen van leidingen en boren van gaten. Na het assembleren van de modules op de woonplek kunnen de kabels worden getrokken en de leidingen worden geïnstalleerd.

Een woning kan ook in zijn geheel in de fabriek worden geconstrueerd en afgewerkt en ingericht. Installaties kunnen dan ook geheel in de fabriek worden uitgevoerd en getest. Transport kan echter een obstakel vormen, wanneer de afmetingen van de woning en dus ook de module te groot zijn.

Concept CLT met balk/kolom frame

Het balk/kolom frame wordt opgebouwd met gelamelleerde kolommen (glulam) en CLT wanden voor de stijfheid van de constructie. De vloeren en plafonds bestaan uit een houten balklaag.

structurele opbouw van een module

Op basis van standaard 3D modules kunnen volgens dit principe verschillende woningtypes worden samengesteld. Tussenwoningen, 2-kaps woningen, vrijstaand, lofts kunnen eenvoudig worden ontworpen middels het samenstellen van de modules, analoog aan het ontwerpen van een keuken.

Voorzieningen voor installaties worden dus zoveel mogelijk in de fabriek voorbereid. De balklagen voor vloer en plafond worden gebruikt voor het plaatsen van leidingen voor water/elektra, ventilatie en riolering. Deze worden gekoppeld aan een installatiewand met leidingen voor water, elektra en ventilatie.

Vloerverwarming kan worden geplaatst in een fermacell afwerklaag. Deze zal tijdens afwerkfase worden geïnstalleerd op de woonplek.